Tech Highways Otonom Otomobillerin Geleceğine Sorunsuz Bir Yolculuk

Otonom otomobiller, insan müdahalesi olmadan kendi haline gidebilen araçlardır. Sensörler, kameralar ve suni zekanın (AI) birleşiminden güç alıyorlar. Otonom otomobiller hâlâ geliştirilme aşamasında sadece ulaşımda çığır açma potansiyeline sahipler.

Otonom Otomobiller

Otonom araba terimi onlarca senedir ortalıkta dolaşıyor. 1930'larda Alman mühendis Ferdinand Porsche, otonom bir arabanın prototipini geliştirdi. 1950'lerde Amerikalı mühendis John McCarthy, otonom araçların kullanacağı “geleceğin otoyolu” fikrini öne sürdü.

1980'lerde Japon araba üreticisi Toyota otonom arabalar geliştirmeye başladı. 1990'lı yıllarda Amerikalı araba üreticisi General Motors otonom arabalar geliştirmeye başladı. 2000'li yıllarda Silikon Vadisi firması Google otonom otomobiller geliştirmeye başladı.

Otonom Arabaların Yararları

Otonom otomobiller aşağıdakiler de dahil olmak suretiyle bir takım potansiyel yarar sunar:

• Arttırılmış emniyet
• Azaltılmış tıkanıklık
• Daha düşük emisyonlar
• Geliştirilmiş erişilebilirlik
• Kaynakların daha bereketli kullanılması

Otonom Arabaların Dezavantajları

Otonom otomobillerin ek olarak aşağıdakiler de dahil olmak suretiyle bir takım potansiyel dezavantajı vardır:

• Yüksek fiyat
• Gizlilik endişeleri
• İş kayıpları
• Siber emniyet riskleri

Otonom Arabaların Geleceği

Otonom otomobiller hâlâ geliştirilme aşamasında sadece ulaşımda çığır açma potansiyeline sahipler. 2050 yılına gelindiğinde dünya genelinde bir milyondan fazla otonom aracın yollarda olacağı tahmin ediliyor.

Otonom otomobillerin yaşamımıza büyük tesiri olacak. Yollarımızı daha emin, şehirlerimizi daha azca kalabalık ve havamızı daha pak hale getirecekler. Ek olarak ulaşımı daha erişilebilir ve bereketli hale getirecekler.

Otonom Araçların Güvenliği

Otonom otomobiller yollarımızı daha emin hale getirme potansiyeline haiz. Bunlar, insan sürücülerin göremeyebileceği tehlikeleri tespit edebilen sensörler ve kameralarla donatılmıştır. Ek olarak tehlikelere insan sürücülerden daha süratli reaksiyon verebilirler.

Milli Karayolu Trafik Güvenliği İdaresi (NHTSA) tarafınca meydana getirilen bir araştırmaya gore, otonom otomobiller trafikteki ölümlerin %94'ünü önleyebilir.

Otonom Araçlara İlişkin Düzenlemeler

Otonom otomobiller hâlâ geliştirilme aşamasında ve bunların işleyişini düzenleyen herhangi bir federal tertip yok. Sadece birtakım eyaletler otonom arabalara yönelik kendi düzenlemelerini geliştirmeye başladı.

Kaliforniya Motorlu Araçlar Departmanı (DMV), otonom araçlar için bir takım tertip yayınladı. Bu düzenlemeler, otonom araçların direksiyonunda devamlı bir insan sürücünün bulunmasını gerektirir. Ek olarak otonom araçların sensörler, kameralar ve çarpışma önleme sistemleri benzer biçimde muhtelif emniyet özellikleriyle donatılmasını da gerektirir.

Otonom Çalgı Teknolojisi

Otonom arabalar, sensörler, kameralar ve suni zekanın (AI) birleşiminden güç alıyor. Sensörler, öteki otomobiller, yayalar ve bisikletliler benzer biçimde çevredeki nesneleri saptamak için kullanılır. Kameralar ortamın görsel temsilini sağlamak için kullanılır. Suni zeka, sensörlerden ve kameralardan gelen verileri işlemek ve aracın iyi mi çalıştırılacağına ilişik kararlar vermek için kullanılıyor.

Otonom Otomobil Geliştiren Firmalar

Aşağıdakiler de dahil olmak suretiyle bir takım firma otonom otomobiller geliştiriyor:

• Waymo
• Tesla'nın
• Gezmek
• Genel motorlar
• BMW

Sık sorulan

Sual: Otonom araçların yararları nedir?

C: Otonom arabalar, artan emniyet, azaltılmış trafik sıkışıklığı, daha düşük emisyonlar, gelişmiş erişilebilirlik ve kaynakların daha bereketli kullanması benzer biçimde bir takım potansiyel yarar sunuyor.

Sual: Dezavantajları nedir?

Antet	Yanıt
Otonom Otomobiller	İnsan müdahalesi olmadan çalışabilen sürücüsüz otomobiller
Ehliyet	Otonom otomobiller trafik sıkışıklığını azaltabilir ve yakıt verimliliğini artırabilir
Yenilik	Otonom otomobiller ulaşımda büyük bir yeniliği temsil ediyor
Teknoloji Karayolları	Otonom araçlar için hususi olarak tasarlanmış yollar
Toplu nakliyat	Otonom otomobiller ulaşımda çığır açma potansiyeline haiz

II. Otonom Otomobiller

Otonom otomobillerin geçmişi otomobilin ilk günlerine kadar uzanıyor. 1926'da Georges Cuvier isimli bir Fransız mühendis, saatte 19 kilometreye kadar hızlara ulaşabilen sürücüsüz bir otomobil yarattı. Sadece otonom arabalara yönelik ciddi araştırmalar sadece 1980'lerde başladı. 1984 senesinde Stanford Üniversitesi Suni Zeka Laboratuvarı “VaMP” (“enstruman otonom mobil platformu” için) adında olan sürücüsüz bir otomobil yarattı. VaMP, insan girişi olmadan bir parçada gezinmeyi başardı.

1990'larda öteki birçok üniversite ve inceleme kurumu kendi otonom otomobillerini geliştirmeye başladı. 1995 senesinde Carnegie Mellon Üniversitesi'nden bir takım, Mojave Çölü'nü geçebilecek ilk otonom arabanın yaratılmasına yönelik bir müsabaka olan DARPA Grand Challenge'ı kazanmıştır.

2000'li yıllarda otonom otomobillerin gelişimi hızlandı. 2007 senesinde Google sürücüsüz araba projesine başladı ve 2010 senesinde Tesla Motors, yarı otonom sürüş özellikleri içeren Model S'yi piyasaya sürdü.

Günümüzde Waymo, Tesla, Cruise ve General Motors benzer biçimde otonom arabalar geliştiren fazlaca sayıda firma var. Bu firmalar önümüzdeki birkaç sene içerisinde otonom otomobilleri pazara taktim etmek için çalışıyor.

III. Otonom Arabaların Yararları

Otonom otomobiller, geleneksel insan güdümlü otomobillere gore aşağıdakiler de dahil olmak suretiyle bir takım avantaj sunar:

• Arttırılmış emniyet
• Azaltılmış tıkanıklık
• Daha düşük emisyonlar
• Geliştirilmiş erişilebilirlik
• Daha çok kolaylık

Bu faydaların her birine daha yakından bakalım.

Arttırılmış emniyet

Otonom otomobiller trafik kazalarını ve ölümleri mühim seviyede azaltma potansiyeline haiz. Bunun sebebi, otonom arabaların tehlikelere insan sürücülerden daha süratli ve daha doğru reaksiyon verebilmesidir. Ek olarak birbirleriyle haberleşme kurabiliyor ve çarpışmaları önleyebiliyorlar.

Milli Karayolu Trafik Güvenliği İdaresi (NHTSA) tarafınca meydana getirilen bir araştırmaya gore, otonom araçlar bütün trafik kazalarının %94'ünü önleyebilir. Bu, her sene tahminen 3 milyon yaşam ve 1 trilyon dolar ekonomik maliyetten tutum elde edecektir.

Azaltılmış tıkanıklık

Otonom otomobiller trafik sıkışıklığının azaltılmasına da destek olabilir. Bunun sebebi, otonom araçların alan kullanımında daha bereketli olabilmesi ve trafik sıkışıklığını önlemek için birbirleriyle haberleşme kurabilmesidir.

Massachusetts Teknoloji Enstitüsü'nün (MIT) icra ettiği bir araştırmaya gore otonom araçlar trafik sıkışıklığını %80'e kadar azaltabilir. Bu, işe gidip gelenlerin zamandan ve paradan tutum etmesini sağlayacak ve hava standardını artıracaktır.

Daha düşük emisyonlar

Otonom otomobiller bununla beraber sera gazı emisyonlarının azaltılmasına da destek olabilir. Bunun sebebi otonom araçların yakıt açısından daha bereketli olabilmesi ve elektrik benzer biçimde alternatif yakıtları kullanabilmesidir.

Internasyonal Enerji Ajansı'nın (IEA) icra ettiği bir araştırmaya gore otonom araçlar, küresel petrol tüketimini %20'ye kadar azaltabilir. Bu, iklim değişikliğiyle mücadeleye ve hava kalitesinin iyileştirilmesine destek olacaktır.

Geliştirilmiş erişilebilirlik

Otonom otomobiller bununla beraber engelli insanoğlu için erişilebilirliği de geliştirebilir. Bunun sebebi, otonom arabaların engelli insanlara müsait biçimde tasarlanabilmesi ve kapıdan kapıya ulaşım sağlayabilmesidir.

Sözgelişi otonom otomobiller tekerlekli sandalyeler için rampalarla donatılabilir ve dar alanlarda hareket edebilir. Bu, engelli bireylerin bağımsız olarak hareket etmelerini kolaylaştıracaktır.

Daha çok kolaylık

Otonom otomobiller bununla beraber sürücülere daha çok kolaylık sunabilir. Bunun sebebi, otonom arabaların sürüş işini halledebilmesi ve böylece sürücülerin rahatlayıp işe gidip gelmenin tadını çıkarabilmesidir.

Sözgelişi otonom otomobiller trafik sıkışıklığını önleyecek biçimde programlanabilir ve hatta eğlence ve yiyecek hizmeti bile sağlayabilir. Bu sayede otomobille yolculuk etmek daha eğlenceli hale gelecektir.

IV. Otonom Arabaların Dezavantajları

Otonom araçların birçok pozitif yanlarının yanı sıra dikkate katılması ihtiyaç duyulan birtakım potansiyel dezavantajları da var. Bunlar şunları ihtiva eder:

• Emniyet endişeleri. Otonom arabalar yolları daha emin hale getirme potansiyeline haiz olsa da beklenmedik durumlarla başa çıkma kabiliyetleri hikayesinde hâlâ endişeler var. Sözgelişi otonom bir otomobil ansızın yola çıkan bir yayayla karşılaşırsa ne olur?
• İş kayıpları. Otonom araçların yaygın biçimde benimsenmesi, otomobil kullanmak için daha azca kişiye gerekseme duyulacağından ulaşım sektöründe iş kayıplarına yol açabilir. Bunun kamyon taşımacılığı, taksi ve limuzin sektörlerindeki işçiler üstünde negatif tesiri olabilir.
• Gizlilik endişeleri. Otonom otomobiller, yolcuları hakkındaki vaziyet, hız ve sürüş alışkanlıkları dahil olmak suretiyle birçok veri topluyor. Bu veriler insanların hareketlerini izlemek ve reklamlarla onları hedeflemek için kullanılabilir.
• Repertuvar endişeleri. Otonom bir enstruman kazaya niçin olursa bunun sorumlusu kim olacak? Şoför? Müstahsil? Arabanın suni zekasını geliştiren yazılım firması mi?

Bunlar otonom araçların potansiyel dezavantajlarından bir tek birkaçı. Otonom otomobiller yaygınlaştıkça, bunların emin ve camia için yararlı olmasını sağlamak amacıyla bu endişelerin giderilmesi mühim olacaktır.

V. Otonom Arabaların Geleceği

Otonom araçların geleceği potansiyellerle dolu sadece otonom araçların gerçeğe dönüşebilmesi için aşılması ihtiyaç duyulan bir dizi zorluklar da var.

Otonom araçların yararlarından bazıları şunlardır:

• Trafik sıkışıklığının azalması
• Geliştirilmiş emniyet
• Azaltılmış emisyonlar
• Engelli insanoğlu için artan hareketlilik

Sadece otonom araçların gerçeğe dönüşebilmesi için aşılması ihtiyaç duyulan birtakım zorluklar da var:

• Otonom araçların maliyeti
• Otonom otomobilleri desteklemek için sağlam bir altyapıya duyulan gerekseme
• Otonom otomobilleri tedvir etmek için düzenlemelere duyulan gerekseme
• Halkın otonom otomobilleri kabul etmesi

Bu zorluklara karşın otonom otomobillerin geleceği parlak. Geçindiren inceleme ve geliştirmeyle otonom otomobiller eninde sonucunda gerçeğe dönüşecek ve yolculuk etme şeklimizde çığır açacak.

VI. Otonom Araçların Güvenliği

Otonom otomobiller hâlâ geliştirilme aşamasında ve güvenlikleriyle alakalı endişeler var. Otonom araçların potansiyel emniyet risklerinden bazıları şunlardır:

Yazılım hatalarından meydana gelen kazalar. Otonom otomobiller karar vermek için yazılıma güvenir ve bir yazılım hatasının kazaya niçin olma ihtimali devamlı vardır.
İnsan hatasından meydana gelen kazalar. Otonom otomobiller tamamen emin olsa bile, insan sürücüler tekrar de kazaya niçin olabilecek yanlışlar yapabilir. Sözgelişi, bir insan şoför yola dikkat etmeyebilir ve otonom bir otomobil ile çarpışabilir.
Dikkati dağılmış sürüş. Otonom araçlar, aracın kontrolü sizde olmadığında sürücülerin yola daha azca dikkat etmesi sebebiyle dikkatin dağılmasına yol açabilir. Bu kaza riskini artırabilir.
İş kayıpları. Otonom otomobiller, insan sürücülerin yerini alabileceğinden iş kayıplarına yol açabilir. Bunun ekonomiye negatif tesiri olabilir.

Aynı zamanda otonom araçların emniyet açısından da birçok potansiyel faydası bulunuyor. Bunlar şunları ihtiva eder:

Kazalar azaldı. Otonom otomobiller insan hatasını ortadan kaldırarak kazaların azaltılmasına destek olabilir.
Trafik sıkışıklığının azalması. Otonom otomobiller birbirleriyle haberleşme kurarak ve daha koordineli bir halde sürüş yaparak trafik sıkışıklığının azaltılmasına destek olabilir.
Geliştirilmiş yol güvenliği. Otonom otomobiller, yolları daha öngörülebilir hale getirerek ve kaza sayısını azaltarak yol güvenliğini artırabilir.

Genel hatlarıyla otonom araçların güvenliği hala gelişmekte olan bir alandır. Otonom araçların hem potansiyel emniyet riskleri bununla birlikte yararları vardır ve otonom araçların geleceği hakkındaki bilgili kararlar verebilmek için bu tarz şeyleri dikkatlice tartmak önemlidir.

VII. Otonom Araçlara İlişkin Düzenlemeler

Otonom otomobiller nispeten yeni bir teknoloji ve bu yüzden emin çalışmalarını sağlamak için hâlâ uygulamaya konulması ihtiyaç duyulan birçok tertip var. ABD Birleşik Devletleri'nde, Milli Karayolu Trafik Güvenliği İdaresi (NHTSA), otonom araçların düzenlenmesinden mesuldür. NHTSA, otonom araçlar için aşağıdakiler de dahil olmak suretiyle bir takım rehber yayınladı:

• Otonom araçların acele durumlarda aracın kontrolünü devralabilecek bir sistemle donatılması gerekiyor.
• Otonom araçların birbirleriyle ve öteki yol kullanıcılarıyla haberleşme kurabilmesi gerekiyor.
• Otonom araçların her türlü hava ve yol koşulunda güvenle çalışabilmesi gerekiyor.

NHTSA ek olarak otonom araçlara yönelik düzenleyici bir çerçeve geliştirmeye de çalışıyor. Bu çerçeve, otonom araçların ABD Birleşik Devletleri'nde satışının onaylanması için karşılaması ihtiyaç duyulan ihtiyaçları belirleyecek.

ABD Birleşik Devletleri'nde geliştirilmekte olan düzenlemelerin yanı sıra, otonom araçlara yönelik geliştirilmekte olan fazlaca sayıda internasyonal tertip de bulunmaktadır. Bu düzenlemeler Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu (UNECE) tarafınca geliştirilmektedir. UNECE, dünyanın bütün devletlerinde kullanılacak otonom araçlara yönelik küresel bir standart geliştirmek için çalışıyor.

Otonom araçlara yönelik düzenlemelerin geliştirilmesi karmaşa ve sıkıntılı bir süreçtir. Sadece otonom araçların emin bir halde çalışmasının sağlanması için bu düzenlemelerin hayata geçirilmesi şarttır.

VIII. Otonom Çalgı Teknolojisi

Otonom otomobiller, insan müdahalesi olmadan yollarda gezinmek için muhtelif sensörler ve teknolojiler kullanıyor. Bu sensörler içinde kameralar, radar, lidar ve ultrasonik sensörler bulunur. Kameralar yoldaki öteki otomobiller, yayalar ve bisikletliler benzer biçimde nesneleri tarif etmek için kullanılır. Radar, otoyoldaki öteki otomobiller benzer biçimde otomobilden daha uzaktaki nesneleri saptamak için kullanılır. Lidar, aracın engellerin etrafından dolaşmasına destek olan, çevredeki ortamın 3 boyutlu bir haritasını kurmak için kullanılıyor. Ultrasonik sensörler, kaldırım taşları ve otoparklardaki öteki otomobiller benzer biçimde araca yakın olan nesneleri saptamak için kullanılır.

Otonom arabalar, bu sensörlere ayrıca yollarda gezinmek için muhtelif yazılımlar da kullanıyor. Bu yazılım, kendi haline çalışan bir işletim sistemi (OS), bir yol planlama algoritması ve bir denetim sistemi ihtiva eder. Kendi haline sürüş işletim sistemi, aracın bütün sensörlerini ve aktüatörlerini yönetmekten mesuldür. Yol planlama algoritması, arabanın izleyeceği en iyi yolu belirlemekten mesuldür. Denetim sistemi, yol planlama algoritmasının talimatlarını yürütmekten mesuldür.

Otonom araba teknolojisi devamlı gelişiyor. Yeni sensörler ve yazılımlar kullanıma sunuldukça otonom otomobiller daha kabiliyetli ve daha emin hale gelecek. Gelecekte otonom arabalar ulaşımı daha emin, daha bereketli ve daha kullanışlı hale getirerek çığır açma potansiyeline haiz.

IX. Otonom Otomobil Geliştiren Firmalar

Otonom arabalar geliştiren fazlaca sayıda firma var:

• Waymo
• Tesla'nın
• Gezmek
• Argo AI
• Aurora
• Zoox
• Nvidia
• Baidu
• toyota

Bu şirketlerin tamamı değişik açınma aşamalarındadır ve bazıları esasen sınırı olan alanlarda otonom araçları piyasaya devam etmiştir. Sadece bu şirketlerin tümü, otonom otomobilleri daha geniş ölçekte gerçeğe dönüştürme hedefi doğrultusunda çalışıyor.

Otonom otomobillerin geliştirilmesi karmaşa ve sıkıntılı bir teşebbüs fakat bununla beraber ümit verici bir teşebbüs. Otonom otomobiller ulaşımda inkilap yaratarak ulaşımı daha emin, daha bereketli ve daha kullanışlı hale getirme potansiyeline haiz.

Bu firmalar otonom araçlarını geliştirmeye devam ettikçe, gelecek yıllarda yollarda daha çok sayıda enstruman görmeyi bekleyebiliriz.

Sık sorulan

Sual: Otonom otomobiller nedir?

C: Otonom otomobiller, insan müdahalesi olmadan kendi haline gidebilen araçlardır. Yollarda gezinmek ve engellerden kaçınmak için muhtelif sensörler ve kameralar kullanıyorlar.

Sual: Otonom araçların yararları nedir?

C: Otonom araçların aşağıdakiler dahil birçok potansiyel faydası vardır:

• Trafik sıkışıklığının azalması
• Geliştirilmiş emniyet
• Daha düşük emisyonlar
• Daha erişilebilir ulaşım

Sual: Otonom araçların zorlukları nedir?

C: Otonom araçların karşılaşmış olduğu birtakım zorluklar da var:

• Geliştirmenin yüksek maliyeti
• Düzen ihtiyacı
• Halkın otonom otomobilleri kabul etmesi